Budżet Obywatelski Mazowsza (BOM) to instrument demokracji bezpośredniej, który pozwala mieszkańcom województwa mazowieckiego w Polsce na bezpośrednie decydowanie o wydatkach części budżetu województwa. W ramach BOM mieszkańcy zgłaszają swoje pomysły na projekty, a następnie głosują na te, które ich zdaniem powinny zostać zrealizowane.

Picture  1. Infografika "BOM - Budżet Obywatelski Mazowsza". Źródło: https://bom.mazovia.pl/

Co oznacza zasada frugality?

Zasada frugality oznacza, że środki publiczne powinny być wydawane w sposób oszczędny i rozważny. Oznacza to, że należy dążyć do osiągnięcia jak największych korzyści przy jak najmniejszych nakładach. W praktyce zasada frugality oznacza:

• Unikanie zbędnych wydatków: należy dokładnie analizować każdy wydatek i upewnić się, że jest on niezbędny.
• Wybieranie najtańszych opcji: należy porównywać ceny różnych produktów i usług i wybierać te, które oferują najlepszy stosunek jakości do ceny.
• Dążenie do efektywności: należy dążyć do tego, aby środki publiczne były wykorzystywane w sposób jak najbardziej efektywny i przynosiły jak największe korzyści dla jak największej liczby osób.

BOM opiera się na zasadzie „frugality”, czyli jak najbardziej oszczędnego i efektywnego wykorzystania dostępnych środków. Oznacza ona, że środki publiczne powinny być wydawane w sposób oszczędny i rozważny, a każdy projekt powinien przynosić jak największe korzyści dla jak największej liczby mieszkańców.

Zasada „frugality” w BOM realizowana jest na kilka sposobów:

• Określenie limitu wydatków: pula środków przeznaczonych na BOM jest ściśle określona, co wymusza na mieszkańcach rozważne i priorytetowe podejście do zgłaszanych projektów.
• Ocena merytoryczna projektów: przed dopuszczeniem do głosowania każdy projekt jest oceniany pod kątem jego zgodności z celami strategicznymi województwa, realności wykonania oraz oszacowania kosztów.
• Głosowanie: system głosowania w BOM pozwala na wybór tych projektów, które cieszą się największym poparciem mieszkańców, a jednocześnie mieszczą się w limicie dostępnych środków.
• Monitorowanie i ewaluacja: po realizacji projektów przeprowadzana jest ich ewaluacja, która pozwala na ocenę ich efektywności i wpływu na mieszkańców.

Przykładem realizacji zasady „frugality” w BOM jest projekt pn. „Modernizacja oświetlenia zewnętrznego i wymiana lamp na oświetlenie LED przy Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym Sp. z o.o. w Radomiu”. Projekt ten realizuje zasadę frugality poprzez następujące założenia:

1. Oszczędność energii:

• Zastosowanie energooszczędnych lamp LED pozwala na znaczne zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w porównaniu do tradycyjnych lamp. Szacuje się, że oszczędność może wynieść nawet 70%.
• Oznacza to niższe rachunki za energię elektryczną dla szpitala, co pozwala na realne oszczędności finansowe.

2. Trwałość:

• Lampy LED mają znacznie dłuższą żywotność niż tradycyjne lampy. Oznacza to, że nie trzeba ich tak często wymieniać, co generuje oszczędności w kosztach eksploatacji.
• Mniejsza częstotliwość wymiany lamp to również mniejsze obciążenie dla środowiska naturalnego.

3. Wykorzystanie istniejącej infrastruktury:

• W ramach projektu wykorzystano istniejącą infrastrukturę oświetleniową. Oznacza to, że nie trzeba było budować nowych linii energetycznych, co pozwoliło na obniżenie kosztów realizacji projektu.

4. Zwiększenie bezpieczeństwa:

• Nowoczesne oświetlenie LED zapewnia lepszą widoczność na terenie szpitala, co poprawia bezpieczeństwo pacjentów, personelu i osób odwiedzających.
• Lepsze oświetlenie może również przyczynić się do zmniejszenia liczby wypadków i zdarzeń niebezpiecznych.

5. Ekologiczny aspekt:

• Oświetlenie LED jest bardziej przyjazne dla środowiska naturalnego niż tradycyjne oświetlenie. Lampy LED nie emitują szkodliwych substancji i zużywają mniej energii.

Innym przykładem zrealizowanego projektu BOM jest "Toczymy, lepimy, wypalamy" - doposażenie pracowni terapii zajęciowej w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ostrołęce", który zakładał doposażenie pracowni terapii zajęciowej w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ostrołęce.

Celem projektu jest: unowocześnienie wyposażenia pracowni, poszerzenie oferty zajęć terapeutycznych, zwiększenie atrakcyjności zajęć dla uczniów oraz poprawa jakości kształcenia przyszłych terapeutów zajęciowych. Projekt obejmuje zakup następującego wyposażenia: piec do wypalania ceramiki, koło garncarski, formy gipsowe, narzędzia do toczenia i lepienia, materiały plastyczne.

Projekt "Toczymy, lepimy, wypalamy" jest przykładem udanego projektu, który przyczynił się do poprawy jakości kształcenia w CKZiU w Ostrołęce. Projekt pokazuje, jak ważne jest doposażanie szkół w nowoczesny sprzęt, aby uczniowie mogli zdobywać praktyczne umiejętności i rozwijać swoje pasje.

Zasada frugality jest ważną zasadą, która pozwala na efektywne i odpowiedzialne gospodarowanie środkami publicznymi. Budżet Obywatelski Mazowsza jest dobrym przykładem tego, jak można tę zasadę realizować w praktyce.

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu Interreg Europe FEEL.