Międzynarodowi eksperci opracowują usługi wsparcia w zakresie walki z ubóstwem energetycznym i renowacji budynków z czasów radzieckich w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Eksperci z Europy Środkowo-Wschodniej współpracują w ramach finansowanego przez UE projektu CEESEN-BENDER, aby wzmocnić pozycję i wesprzeć właścicieli domów i najemców znajdujących się w trudnej sytuacji, mieszkających w radzieckich budynkach wielorodzinnych w 5 krajach Europy Środkowo-Wschodniej: Chorwacji, Słowenii, Estonii, Polsce i Rumunii. Projekt pomoże im przeprowadzić proces renowacji poprzez zidentyfikowanie głównych barier i stworzenie wiarygodnych usług wsparcia dla właścicieli nieruchomości, ich stowarzyszeń i zarządców budynków.

Eksperci z Europy Środkowo-Wschodniej współpracują w ramach finansowanego przez UE projektu CEESEN-BENDER, aby wzmocnić pozycję i wesprzeć właścicieli domów i najemców znajdujących się w trudnej sytuacji, mieszkających w radzieckich budynkach wielorodzinnych w 5 krajach Europy Środkowo-Wschodniej: Chorwacji, Słowenii, Estonii, Polsce i Rumunii. Projekt pomoże im przeprowadzić proces renowacji poprzez zidentyfikowanie głównych barier i stworzenie wiarygodnych usług wsparcia dla właścicieli nieruchomości, ich stowarzyszeń i zarządców budynków.

Obecnie budynki odpowiadają za 40% całkowitego zużycia energii w Europie. Dlatego też polityka UE nadała priorytet identyfikacji mieszkań i obywateli bardziej zagrożonych ubóstwem energetycznym w celu opracowania skutecznych strategii renowacji budynków. Zgodnie z pierwszą zasadą efektywności energetycznej, renowacja budynków musi być traktowana priorytetowo podczas dyskusji  o problemie ubóstwa energetycznego. Co więcej, walka z Ubóstwem Energetycznym, podobnie jak cała transformacja energetyczna, powinna być sprawiedliwa społecznie i sprzyjać włączeniu społecznemu.

Aby stawić czoła tym problemom, konsorcjum partnerów zostało objęte finansowaniem z unijnego programu LIFE w celu realizacji projektu CEESEN-BENDER ("Building intErventions in vulNerable Districts against Energy"), który został uruchomiony 1 września 2023 r. i potrwa do 31 sierpnia 2026 roku.

Po pierwsze, w ramach projektu przeanalizowana zostanie struktura własności i cechy fizyczne budynków w 5 lokalizacjach pilotażowych w regionach docelowych (Estonia, Słowenia, Polska, Rumunia i Węgry), aby kompleksowo zrozumieć podstawowe czynniki, które utrudniają lub powstrzymują wspólnoty mieszkaniowe czy spółdzielnie, właścicieli i zarządców nieruchomości przed przeprowadzaniem renowacji energetycznych. Jednocześnie partnerzy projektu zidentyfikują zarówno prawne, jak i finansowe oraz techniczne przeszkody administracyjne dla renowacji w krajach pilotażowych. Identyfikacja tych przeszkód z perspektywy właścicieli nieruchomości pomoże w stworzeniu dostosowanych do potrzeb rozwiązań nie tylko dla właścicieli nieruchomości, ale także dla zarządców budynków, gmin i innych zainteresowanych stron zaangażowanych w proces renowacji.

W ramach projektu opracowane zostaną narzędzia, które będzie można wykorzystać do zajęcia się różnymi aspektami ubóstwa energetycznego. Narzędzia te obejmą gromadzenie danych na temat ubóstwa energetycznego w obszarach pilotażowych, stworzenie platformy cyfrowej identyfikującej budynki o wysokim poziomie ubogich energetycznie gospodarstw domowych, które najbardziej potrzebują renowacji, stworzenie modelu potencjalnych oszczędności w budynkach poddawanych renowacji oraz stworzenie narzędzia do obliczania zwrotu z inwestycji w renowacje energetyczne.

W ramach projektu opracowanych zostanie 5 map drogowych dla obszarów pilotażowych, które nadadzą priorytet renowacji budynków w oparciu o ich potencjał maksymalizacji redukcji emisji poprzez oszczędność energii, a także wzrost jakości życia i dobrobytu właścicieli domów znajdujących się w trudnej sytuacji.

W ramach 5 obszarów pilotażowych zostanie utworzonych co najmniej 30 map drogowych na poziomie budynków, które określają szczegóły techniczne renowacji. Partnerzy zaangażowani w projekt będą wspierać budynki pilotażowe w ich renowacji. Plany będą wymagały dekarbonizacji źródeł ogrzewania i chłodzenia oraz integracji odnawialnych źródeł energii (OZE) w celu produkcji energii na pokrycie własnego zużycia.

Stworzony zostanie również system wsparcia dla właścicieli nieruchomości, gmin i innych dużych właścicieli budynków wielorodzinnych w regionach priorytetowych w celu przyspieszenia procesu renowacji. Obejmuje to przeszkolenie co najmniej 3500 właścicieli domów, wynajmujących i zarządców budynków w kwestiach prawnych, finansowych, technicznych i innych aspektach renowacji energetycznej. Co więcej, zakłada to również działania na rzecz zmiany wymogów regulacyjnych i polityk w celu obniżenia kosztów i czasu potrzebnego na fazę przygotowawczą projektów. Ponadto co najmniej 30 specjalistów ds. energii zostanie przeszkolonych w zakresie ubóstwa energetycznego i powiązanych tematów.

Koordynatorem projektu CEESEN-BENDER jest Society for Sustainable Development Design (DOOR) z Chorwacji. Inne organizacje partnerskie projektu obejmują Uniwersytet w Tartu (UTARTU), Lokalną Agencję Energetyczną Spodnje Podravje (LEASP), Lokalną Agencję Energetyczną Alba (ALEA), Climate Alliance (CA), Agencję Energetyczną Medjimurje (MENEA), Mazowiecką Agencję Energetyczną (MAE), Regionalną Agencję Energetyczną Tartu (TREA), Gminę Alba Iulia (ALBA IULIA) oraz Sieć Zrównoważonej Energii Europy Środkowo-Wschodniej (CEESEN). Partnerami stowarzyszonymi projektu są Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa (WSM), EUROLAND Ltd. (Euroland), GP STANOR. (Euroland), GP STANORAD Sp. z o.o. (GP STANORAD) oraz Estoński Związek Spółdzielni Mieszkaniowych (EKYL).

Projekt CEESEN-BENDER otrzymał dofinansowanie z Programu działań na rzecz środowiska i klimatu Unii Europejskiej (LIFE 2021-2027) w ramach umowy o dotację nr LIFE 101120994. Budżet projektu wynosi 1,85 mln EUR, z czego kwota wsparcia UE wynosi 1,75 mln EUR.

Więcej informacji o projekcie można znaleźć tutaj: https://ceesen.org/about-ceesen/ceesen-bender/